گروه نرم افزاری داتیس

استخراج دانش چیست و اجرای آن چگونه است؟

استخراج دانش از اجزای اصلی مدیریت دانش است. در ابتدا باید گفت که تلاش‌های متعددی برای ایجاد چارچوب‌های حوزه نوظهور مدیریت دانش صورت گرفته است. اجزای اصلی یک چارچوب در سازمان باید شامل قسمت هایی باشند که آن ها را مربوط به حیاتی ترین فرایندهای اجرایی می کنند مانند :  جذب، استخراج، قالب بندی و به اشتراک گذاری دانش.

knowledge harvesting

مفهوم استخراج دانش

 استخراج دانش از اجزای اصلی مدیریت دانش است. در ابتدا باید گفت که تلاش‌های متعددی برای ایجاد چارچوب‌های حوزه نوظهور مدیریت دانش صورت گرفته است. اجزای اصلی یک چارچوب در سازمان باید شامل قسمت هایی باشند که آن ها را مربوط به حیاتی ترین فرایندهای اجرایی می کنند مانند :  جذب، استخراج، قالب بندی و به اشتراک گذاری دانش. دانش یک رویکرد ساختاریافته برای کمک به سازمان ها برای درک و ثبت دانش و تجربه افراد قبل از ترک یا جابجایی نقش آن ها است.

استخراج دانش یک راه حل جامع نیست. این امر به اعتماد بستگی دارد و توسط زمینه مشترک ایجاد می شود. در واقع این هدف در محیط هایی که مشارکت کنندگان بالقوه دانش فکر می کنند در صورت اشتراک گذاری دانش خود، وضعیت یا امنیت شغلی خود را به خطر می اندازند اتفاق نمی افتد، با این حال، در سازمان‌های یادگیرنده، می‌توان با اهرمی عاقلانه، برخی از تخصص‌های انسانی را به گونه‌ای مدون کرد که دیگران بتوانند از آن استفاده کنند، به‌عنوان مثال در حین معرفی کارکنان یا از طریق نرم افزارها و برنامه‌های یادگیری و توسعه و راهنماهای نحوه انجام کار.

استخراج دانش (  Knowledge Harvesting) چیست؟

استخراج دانش (Knowledge Harvesting) به فرآیند استخراج اطلاعات مرتبط و معنی دار از منابع داده های ساختاریافته یا بدون ساختار اشاره دارد. این شامل شناسایی الگوها، روابط، و بینش از داده ها و تبدیل آنها به دانش عملی است. هدف از استخراج دانش، جذب و استفاده از دانش ارزشمند نهفته در داده ها برای بهبود تصمیم گیری، کارایی و بهره وری است. 

انواع روش های استخراج دانش

به طور کلی دانش به دو نوع ضمنی و صریح بیان می شود. بر اساس این دسته بندی تکنیک و رویکرد برای استخراج دانش متفاوت خواهد بود.

در استخراج دانش صریح، فرآیند استخراج دانش از داده ها (داده های ساختار یافته یا بدون ساختار) است. این را می توان از طریق روش های مختلفی از جمله یادگیری ماشینی، پردازش زبان طبیعی و داده کاوی انجام داد.

برای استخراج دانش ضمنی با صرف زمان و اجرای روش هایی مثل پرسشنامه و مصاحبه از خبرگان، دانش نزد خبرگان را استخراج و ثبت کرد. هدف کلی این است که اطمینان حاصل شود که دانش ضمنی که بسیار مورد جستجو قرار می گیرد، به دانش صریح تغییر پیدا کند، به این معنی که به راحتی بیان، ضبط، ارتباط و ذخیره شود.

استخراج دانش چگونه کار می کند؟

استخراج دانش مجموعه ای از مراحل برای استخراج و تبدیل داده ها به دانش معنادار است. این مراحل معمولاً شامل پیش پردازش داده، انتخاب ویژگی، داده کاوی و نمایش دانش است. در استخراج دانش از تکنیک های مختلفی از جمله رویکرد نمادین و رویکرد پیوند گرایانه استفاده می شود که هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند.

مزایای استخراج دانش

مزایای متعددی در فعال کردن جابه‌جایی ذخایر دانش بین واحدها وجود دارد:

  1. دانش افراد (و همچنین گروه‌ها) مستقل از حافظه انسانی در دسترس کسانی قرار می‌گیرد که ممکن است به آن نیاز داشته باشند.
  2. طیف وسیعی از راه‌حل‌ها برای مسائل سازمانی ایجاد می‌شود.
  3. توانایی مدیریت در تغییرات افزایش می‌یابد.
  4. احتمال اشتباهات تکراری کاهش می‌یابد.
  5. منحنی زمان یادگیری پرسنل جدید کوتاه می‌شود.
  6. دانش گرانبها با خروج پرسنل از بین نمی‌رود و دارایی های دانش ملموس سازمان را می توان برای ایجاد ارزش سازمانی افزایش داد.

با اهمیت گذاری استخراج دانش، می توان آن را در هر زمینه ای از فعالیت های انسانی  اعمال کرد.

  • در سازمان ها
  • فرصت های آماده در عملیات
  • محصولات
  • خدمات
  • استراتژی ها و حتی مدیریت.
مزایای استخراج دانش چیست

در ارتباط با تکنیک‌های جذب و ذخیره‌سازی دانش، ممکن است روزی این تکنیک ها ،سیستم‌های مدیریت کیفیت جامع در سطح سازمان ها را از روند استخراج، سازمان‌دهی، دسته ‌بندی و اشتراک گذاری دانش ، عمدا آگاه کنند.که برای این امر چندین عامل درون سازمانی باید وجود داشته باشد ازجمله:

  1. شناخت عوامل توانمندسازو بازدارنده دانش ضمنی
  2. اهمیت گذاری دانش برای سازمان
  3. نیاز به انتقال فوری دانش در سازمان
  4. شناخت پیچیدگی های مرتبط با دانش از جمله موضوع، کیفیت مشارکت کنندگان دانش، ویژگی های جویندگان دانش، پراکندگی مشارکت کنندگان دانش و جویندگان دانش، نوع تسهیلات مورد نیازو …
  5. بررسی واعتبارسنجی برای انتقال دانش

مراحل استخراج

رویکردهای استخراج و جمع آوری دانش معمولاً از هفت مرحله پیروی می کنند که پیچیدگی ها و منابع مورد نیاز آنها لزوماً به هدف و مقیاس تعداد دفعات انجام آن بستگی دارد:

  • تمرکز

 جمع آوری و انتقال هر چیزی که افراد می دانند غیرممکن است. مگر اینکه یک سازمان تعیین کند که می‌خواهد با چه دانش مهمی ارتباط نزدیک‌تری برقرار کند و در مورد مزایای انتقال آن دانش شفاف باشد. در اینجا این سوال مطرح می شود که یک سازمان ، بخش عمده ای از منابع خود را در کجا خرج می کند؟ برای دستیابی به اهدافش به چه چیزی نیاز دارد تا بهتر انجام دهد یا به عملکرد خود به بهترین نحو ادامه دهد؟ دانش ضمنی چه نقشی در کمک به دستیابی به آن دارد؟ در پاسخ باید گفت که تمرکز بسیار مهم است: زیرا تنها افرادی برای انتقال دانش توجیه می شوند که احتمالاً می دانند چه دانش می‌تواند به نحو سودآوری منتقل شود و مشارکت داده شود ، همچنین ان ها از سرمایه‌گذاری زمان و استعدادی را که استخراج دانش به آن نیاز دارد، مطلع هستند. بدیهی است که این یک موضوع جدایی ناپذیربا جویندگان دانش نیز می باشد چرا که این موضوع که آنها چه کسانی هستند، نیازهای خاص آنها چیست و چگونه از اطلاعات تولید شده استفاده خواهند کرد؟ هم بسیار اهمیت دارد. سپس سازمان می تواند با استفاده مجدد از دانش انتقال داده شده  و یادگیری  در چشم اندازهای توسعه، به طور آگاهانه برداشت کند.

  • کشف موقعیت های جدید

سازمان ها باید موقعیت‌های حیاتی را که در آن جمع‌آوری دانش، بیشترین مزایا را ایجاد می‌کند، یا جایی که از دست دادن دانش بزرگ‌ترین تهدید محسوب می شود را پیدا کنند و دانش در معرض خطر را شناسایی و اولویت‌بندی کنند. (به طور منطقی، همچنین چیزی مستلزم بررسی اسناد موجود است.) برنامه ریزی در این مرحله به شناسایی نیاز دارد. اطلاعات مربوط به داده‌هایی از جمله درجات مهارت، تحصیلات و آموزش، سابقه کار، شرح شغل، نقش‌ها و مسئولیت‌ها، جزئیات تجربه کاری باید جمع‌آوری شود.

توانمندسازها و بازدارنده‌های دانش ضمنی شامل فرهنگ، خط‌مشی‌ها، ساختارها، فرآیندها، فناوری‌ها، ترتیبات کاری و فعالیت‌های سازمان می‌شوند و افراد و عناصری که می توانند  بطور بالقوه  بر جریان‌ استخراج دانش و در نتیجه بر ذخایر دانش تأثیر بگذارند همیشه مهم انگاشته می شوند.

  • تشویق به استخراج دانش

بطور مثال ایجاد فضای رقابتی بین مشارکت کنندگان دانش و جویندگان آن می تواند تناسب خوبی بین آنچه مورد نظر و آنچه ارائه می شود ایجاد کند. همچنین برای کسانی که خواهان هرچه بیشتر انتقال دانش توسط جویندگان دانش هستند، مناسب است. البته، کلید موفقیت در گرو جمع‌آوری‌ فزاینده دانش مؤثر است. که بدین منظور باید مهارت‌های ارتباطی در سازمان را از طریق هوش هیجانی بالا رود.

  • سازماندهی

دانش استخراج شده باید از نظر حس، الگوهای تکرارشونده و همچنین شکاف ها و ناسازگاری ها بررسی شود و سپس برای سهولت دسترسی به صورت اشکال منسجم و سیستماتیک در دسترس قرار بگیرد.

  • یکپارچه سازی

پس از سازماندهی، دانش باید در قالب های مرتبط برای یادگیری و توسعه قابل تحویل و استفاده شوند.

  • ارزیابی بر اساس بازخورد جویندگان دانش

غنی‌سازی بیشتر دانش حاصل از ارتباط، کارایی، اثربخشی، پایداری و تأثیر باید پایش و ارزیابی شود. سازمان ها همچنین باید ارزش دانش را در طول زمان در نظر بگیرند: دانشی که در اسناد ثابت کدگذاری شده است می تواند تاریخ گذاری شود.

  • انطباق سازی

 به معنای مناسب سازی دانش یا تغییر متناسب با هدف جدید . همانطور که دارایی های دانش به اشتراک گذاشته می شوند و به کار می روند، الزامات جدید ناگزیر پدیدار خواهند شد. سازمان‌ها باید نمونه‌های یادگیری را تسهیل، توانمند و مستند کنند تا دارایی‌های دانش حیاتی بی‌وقفه تکامل یابند.

تا اواسط دهه 1990، مدیریت دانش مترادف با مهندسی مجدد فرآیند بود و زیربنای کامپیوتری کردن برنامه های کاربردی ، کاری تجاری بود. پس از آن، تمایز بیش از حد بین ماهیت ضمنی و صریح دانش، تلاش‌های مفید اما محدودکننده برای ایجاد پلتفرم هایی که مجموعه‌ای از اطلاعات راهنمایی یا پشتیبانی را شامل می‌شود را تشویق کرد. و اکنون تأکید بر روایت محتوا و مدیریت زمینه است تا از دل تعاملات رسمی و غیررسمی، معنای جدیدی ظهور کند.

از انجا که انتقال دانش به عنوان یک پارادایم برای یادگیری و اقدام برای رفع شکاف های دانش در حال ظهور است، برای انتقال دانش مجموعه‌ای از منابع در نظر گرفته می شود،دانش مرتبط با  موضوعات و رویدادها. که می توان آن ها بر روی اسناد قرار داد تا آنها را توصیف کند و امکان مدیریت دانش را به طور جداگانه از آنچه اسناد توصیف می کند، فراهم شود.

منابع استخراج دانش چه چیزهایی و چه کسانی هستند؟

افراد، پرونده ها، فرایند های سازمان می توانند منابع استخراج دانش باشند. اما مهترین منبع اشخاص هستند. اطلاعات مهم در ذهن افراد قرار داد. این اطلاعات شامل: دانش، تخصص ،نحوه به کارگیری از دانش و تجربیات کسب شده که در طی سالیان به دست آورده اند می باشد.

نتیجه گیری

استخراج دانش تکنیکی است که حول محور حفظ دانش می چرخد.

این مساله را همیشه باید در نظر داشت که وقتی اعضای با ارزش و کارکنان به کار خود ادامه دهند چه اتفاقی می‌افتد؟ این فقط در مورد خروج کارکنان نیست، بلکه در پایان پروژه ها و زمانی که ماموریت ها به پایان می رسد هم صدق میکند و زمانی که افراد جدید شروع به کمک رسانی برای به روز کردن سریعتر افراد می کنند اهمیت آن نمایان می شود.

نکته کلیدی این است که زود شروع کنید، سؤالات درست بپرسید و تصمیم بگیرید که چگونه دانش را دسته بندی کنید تا برای دیگران مفید باشد – نه اینکه همه چیز را جمع آوری کنید، بلکه اطمینان حاصل کنید که کلید استفاده مجدد از دانش ، ضبط یادگیری است.

خروج از نسخه موبایل